houthalens dictee 2006

Datum	13 mei 2006
Locatie	De Roepsteen , Houthalen-Helchteren (België)
Tekst	Eftimios Tsokos
Voorlezer	Waldo Keyers, Houthalens Orthografisch Genootschap
Spelling	Woordenlijst Nederlandse Taal, 'Groene Boekje' van 1995

Evolutie of revolutie?

Heden ten dage beheersen wetenschap en techniek steeds meer ons dagelijks leven. Senioren kunnen de vooruitgang in de ICT maar moeilijk bijbenen, terwijl adolescenten reeds van jongs af hoogtechnologisch speelgoed krijgen.

Veranderingen zijn nu eenmaal eigen aan het leven en – tot spijt van wie ’t
benijdt – de sterkste zal overleven, tenminste volgens de evolutietheorie. Maar aanhangers van het creationisme dwepen nu met het intelligent ontwerp om de big bang of de kwantumfysica onderuit te halen.

Of er bij de revisie van de orthografie ook intelligentie bij het ontwerp aan te pas kwam, is nog onzeker. Bij tijd en wijle wagen linguïsten zich aan een herziening om nieuwe woorden toe te voegen en bestaande feilen weg te werken. Een voldongen feit voor de man in de straat, maar een gemêleerd gezelschap uit het vmediabestel dreigt met een boycot.

De enen prijzen de geactualiseerde versie als zijnde ontstaan door dialoog en overleg, anderen daarentegen verwijten de auteurs te veel veranderingen en een tekort aan eenduidigheid. De vraag blijft of nu een handige leidraad is geschapen dan wel een moloch die zelfs een spellingchecker op tilt doet springen.

Ook het Duits en het Nieuwgrieks hebben veranderingen ondergaan. Bij onze oosterburen, waar onder andere het gebruik van kapitalen ter discussie stond, worden er nog altijd heuse rechtszaken gevoerd. Ongeloof en bijwijlen paniek maakten zich van de Griekse bevolking en zelfs van de filhellenen meester toen overbodige accenttekens werden afgeschaft.

In onze streken spuien de jongeren ondertussen hun uit googols bits en bytes bestaande e-mails duchtig in het rond. En de taalliefhebber? Vermeit hij zich in het geruzie tussen voor- en tegenstanders of vermijdt hij liever de controverse? Afspraak alvast op de eerste augustus aanstaande wanneer de officiële woordenlijst in voege treedt

Bijkomende proef (experts):

1. diehard, 2. Didachè, 3. triple-expansiemachine, 4. ghibil, 5. op-en-duit,
6. simiëske, 7. grandguignol, 8. bodhisattva, 9. maieutiek, 10. moesjawara.

Uitslag
liefhebbers
1. Frans Van Besien (Be), 2 fouten
2. Louis Kesteloo (NL), 3 fouten
3. Pieter van Diepen (NL), 4 fouten
experts
1. Joost Verheyen (Be), 1 fout
2. Elsie Ribbens (Be), 3 fouten
3. e.a. Guy de Kort (Be), 4 fouten
5. Jean Spelmans (Be), 5 fouten
8. Lucien Hulsmans (Be), 8 fouten
12. Bert Jansen (NL), 13 fouten

Gemiddeld aantal fouten:
Liefhebbers: 13
Experts: 7 (inclusief de woorden uit de bijkomende proef),
3 exclusief die woorden)

Aantal deelnemers:
Liefhebbers: 26
Experts: 12

Mijn fouten:
quantumfysica, Nieuw-Grieks, bij wijle, gogols.

Opmerkingen
• Het was een sterk bezet evenement. De winnaar bij de experts, Joost Verheyen (met slechts één fout), won ook de eerste editie in 2005. (Hij was tevens winnaar bij de specialisten van het Groot Nederlands Dictee van het Davidsfonds c.s. in zowel 2006 als 2005 én winnaar van het Groot Dictee der Nederlandse Taal van de Volkskrant c.s. in 1998.) Elsie Ribbens had drie fouten. Zij was finalist bij de specialisten bij het Groot Nederlands Dictee in Brussel in 2006 en winnaar van het Groot Dictee der Nederlandse Taal in 2005. Guy de Kort, die derde werd bij de experts, won het Groot Dictee der Nederlandse Taal in Den Haag in 2002, als enige ooit met 0 fouten. Ook de nummer vijf, Jean Spelmans (!), was ooit winnaar in Den Haag, in 2001. De nummer twee bij de liefhebbers, Louis Kesteloo, winnaar bij de liefhebbers van het Davidsfondsdictee 2006, heeft eveneens het Groot Dictee in Den Haag een keer gewonnen, in 1994.
• Het was het tweede Houthalens Dictee. De eerste editie werd bij de liefhebbers gewonnen door Lucien Hulsmans (9 fouten) en bij de experts dus door Joost Verheyen (5). Jean Spelmans werd toen derde.
• Bert Jansen uit Bussum, ex aequo (met mij) derde bij het Leids Dictee 1994 en winnaar daarvan in 1995, tweede bij de specialisten bij de preselectie in Amsterdam van het Davidsfondsdictee in zowel 2005 als 2006 (beide keren achter zijn dictee- en quizclubmaatje Jacques Bettelheim) en finalist bij de specialisten in Brussel in 2006, en last but not least tweede bij het Hoeksche Waards Dictee in 2006 vóór mij (3e) en Jacques (ex aequo 4e), deed mee bij de experts, maar viel buiten de prijzen. Hij had in het dicteegedeelte zelfs meer fouten dan ik (je wordt ouder, Bert...). In de aanvullende proef, die ik voor spek en bonen had meegeschreven, had hij daarentegen veel minder fouten (Bert vier, ik acht!).

Middenachter Piet bij zijn flesje water

Vooraan Bert Jansen,
achter hem Jean Spelmans,
met zijn ogen bijna op het papier - zijn bril ging kort voor het begin kapot

Links André Eylettenn,
rechts Joost Verheyen