davidsfonds preselectie 2006

p

i

e

t

v

a

n

d

i

e

p

e

n

preselectie davidsfonds

Davidsfonds/Knack

Groot Nederlands Dictee 2006

Preselectie 18 februari 2006, categorie Volwassenen/Liefhebbers

Deel 1: Van elke reeks is slechts één woord of woordgroep correct gespeld. Omcirkel de a, b, c of d bij die juiste vorm.
1.	a. de strooi-auto b. de gummi-jas c. de co-auteur d. het zij-altaar	8.	a. de relikwie van Sint Jan b. het requisitoir van de advocaat c. adekwate cocaïnebestrijding d. de liquidatie van een handelzaak
2.	a. fondueën b. shampooën c. skieën d. neurieën	9.	a. agglutinerende bloedcellen b. aggressief rijgedrag c. een welvarende agglommeratie d. een geagregeerde atheneumleraar
3.	a. fluorescerende tl-lampen b. geasfalteerde b-wegen c. kakikleurige t-shirts d. x- en y-chromosomen	10.	a. gevulcaniseerde autobanden b. een visceuze brij c. castagnetten bij de flamenco d. Filipijnse camellia’s
4.	a. de lay out van het tabloid b. de comeback van de dollar c. een docent met een full time job d. een all-round variétéartiest	11.	a. het instinct van de wolfspin b. honingzoete bruidsuiker c. vervalste begrotingcijfers d. het land van de middernachtzon
5.	a. duw- en trekwerk b. kat- en muisspel c. vraag- en antwoordmethode d. peper- en zoutkleur	12.	a. een geflatteerd statieportret b. een gebreveteerde helikopterpilote c. een gecompromiteerde politica d. een geformatteerde diskette
6.	a. een galon zaaigraan b. een kunstmatige sateliet c. een aanstootgevende vuilik d. een adelijke woudsnip	13.	a. een ebbenhouten laatje b. een verrukkelijk chocolaadje c. een sappig carbonaadje d. en veel gevraagd vanillevlaatje
7.	a. een schattige snoezenpoes b. een snibbig takkenwijf c. een spichtige bonenstaak d. een driftige bullenbak	14.	a. kanoniek recht studeren b. bonnobo’s manicuren c. drugsdealers bespionneren d. een matineeconcert annuleren

Oplossing: 1b, 2b, 3a, 4b, 5a, 6c, 7c, 8b, 9a, 10c, 11d, 12d, 13a, 14d

Deel 2:
Onderstreep in de volgende zinnen de woorden of woordgroepen die fout gespeld zijn.

1.

De anesthesist, die er niet tegen opziet s’ avonds na het laatste tv-programma samen met zijn antracietkleurige cockerspaniël nog eens een ommetje in de plensende regen te maken, heeft een grondige hekel aan de allesbehalve gedistingeerde buurman met zijn roestbruine dobermanpincher.

2.

Achmed, een bijdehand jongentje uit een verpauperde sloppenwijk in een van de Maghreblanden, en zijn kompaan Rachid, een ongedisciplineerd gluiperdje, werden beide gesnapt toen ze de buit aan het verdelen waren van hun overval op een groepje handelsreizigers.

3.

In de tiebreak bleek geen kruid gewassen tegen de snel opeenvolgende aces en smashes van de gichelende tennisster, die het prestigieuze graveltoernooi op overtuigende wijze zou winnen en daarmee de eerste prijs voor de voeten van haar Amerikaanse concurrente wegriste.

4.

Te midden van het door een tornado verwoestte naaldwoud trof de graaflijke ambtenaar een laveloze luizenbos aan die met een zakmes het zojuist gevonden geoxideerde ovalen medaillon trachtte open te krijgen.

5.

Al van jongs af ging Hildes interesse uit naar pre-historische dieren en in haar adolescentiejaren waren de ladekasten van haar zelf ingerichte kamer volgestouwd met rijk geïllustreerde boeken over het mesolitische tijdperk

6.

De eerder al voor micro-elektronica gezakte laatstejaarsstudent had kennelijk te veel goedkope wijn geconsumeerd en begon tijdens het daaropvolgende praktijkexamen de totaal verbouwereerde professor op haaiige toon te tuttoyeren, tot deze hem categorisch de deur wees.

7.

Ten gepasten tijde zullen alle nog niet volledig opgeleide Andalusische natuurgidsen voor een uitgebreide proef geinviteerd worden, waar hun bijvoorbeeld gevraagd kan worden de frappantste verschillen tussen Zwitserse sint-bernhardshonden en berghonden uit de Pyreneeën te expliceren.

8.

In het pittoresque recreatiedorpje in de Apennijnen, dat tot de ruggengraat van Italië behoort en waar de attractieve schooljuffrouw samen met een carrosserieontwerper uit haar kennissenkring de paasvakantie doorbracht, worden de fruitbomen aangetast door maretakken. Sommige hebben ook te lijden van parasieten met v-vormige strepen op hun dekschild.

9.

Het improductieve opslagterrein bij de hippodroom was sinds mensenheugenis een excellente ontmoetingsplaats voor de kinderen uit de wijde omgeving, die er krijgertje speelden en waar de hazen- en konijnenpopulatie wonderwel gedijdde.

10.

Bij een temperatuur van amper elf graden celsius en een zuidwesterzon die haar stralen nauwelijks over het weidse landschap liet neerkomen, was de goedgeluimde toerist in het water van een fris alpenmeertje geplonsd. Met alle nadelige gevolgen vandien: onderkoeling en stagnatie van de bloedsomloop.

Oplossing: 1. s'avonds = 's avonds, plensende = plenzende, dobermanpincher = dobermannpincher; 2. jongentje = jongetje, beide = beiden; 3. gichelende = giechelende, wegriste = weggriste; 4. verwoestte = verwoeste, ovalen = ovale; 5. pre-historische = prehistorische, mesolitische = mesolithische; 6. tuttoyeren = tutoyeren; 7. ten gepaste tijde = te gepasten tijde, geinviteerd = geïnviteerd, sint-bernhardshonden = sint-bernardshonden; 8. pittoresque = pittoreske, v-vormige = V-vormige; 9. gedijdde = gedijde; 10. ceslsius = Celsius, vandien = van dien. De rest is dus allemaal goed!

Uitslag
1. Pieter van Diepen (3 fouten)
2. Jaap X. (9 fouten)
3. Wendy Y. (11 fouten)

Mijn fouten
Multiple choice: geen.
Zinnen: (4) graaflijk (ten onrechte onderstreept); (7) Ten (ten onrechte niet onderstreept); (10) celsius (ten onrechte niet onderstreept).

Opmerkingen
• Ik had graaflijk onderstreept in de veronderstelling dat het grafelijk moest zijn. Bleek allebei goed.
• Ik had in ten gepasten tijde 'ten' niet onderstreept. Ik had aan te allen tijde moeten denken, maar dacht aan ten langen leste.
• Ik had celsius niet onderstreept. In het Groot Dictee van 2003, De Hittegolf, kwam 'eenendertig graden Celsius' voor. In het gastenboek op de website meldde een natuurkundige dat het internationale eenhedenstelsel SI voorschrijft dat het ofwel °C (met een hoofdletter C) is, ofwel graden celsius (met een kleine c). "Maar het SI mag dan toonaangevend zijn in de wereld van de fysica," schreef ik toen aan de redactie, "in de wereld van het Groot Dictee is het Groene boekje de baas! Of wringt daar toch iets?" Ik ben hier door mezelf in de war gebracht.

Bijzonderheden
• Jaap X., een gepensioneerd leraar Engels, had in 2005 bij de preselectie in Amsterdam bij de specialisten meegedaan, net als ik, en was toen vóór mij geëindigd.
• Ik heb de uitslag en de prijsuitreiking niet af kunnen wachten. De preselectie vond plaats op 18 februari, de dag van de begrafenis van tante Gré, mijn peettante. We hadden drie kwartier de tijd voor de 'proef', maar ik heb na twintig minuten mijn blaadje ingeleverd om op tijd in de kerk in De Goorn te kunnen zijn. 's Avonds kreeg ik een e-mail van een andere deelnemer met de uitslag. Mijn prijs (vier boeken) lag bij de finale op 11 maart in Brussel op me te wachten. Samen met de prijs voor mijn vijfde plaats daar (drie boeken) sjouwde ik me op de terugweg een hernia!